Atlantida je legendarni potopljeni kontinent (ili grad) o kojem je prvi pisao Platon, opisujući ga kao moćnu i naprednu civilizaciju koja je nestala u jednom danu i noći. Iako mnogi smatraju da je riječ o mitu, priča o Atlantidi podstiče brojne teorije, istraživanja i rasprave širom svijeta.
Zanimljive činjenice
- Atlantida je prvi put pomenuta u djelima grčkog filozofa Platona, posebno u dijalozima „Timaj“ i „Kritija“, gdje je opisana kao moćna pomorska civilizacija koja je nestala u jednom danu i noći.
- Prema Platonu, Atlantida je nestala otprilike 9.000 godina prije vremena grčkog državnika Solona, koji je priču o Atlantidi donio iz Egipta. S obzirom na to da je Solon posjetio Egipat oko 590. godine p.n.e., to bi smjestilo pad Atlantide oko 9.590. godine p.n.e. Zanimljivo je da se ovaj period (oko 10.000 do 12.000 godina p.n.e.) približno poklapa s krajem posljednjeg ledenog doba, kada je došlo do značajnih klimatskih promjena i porasta nivoa mora.
- Prema Platonu, Atlantida se nalazila „s one strane Herkulovih stubova“, što mnogi tumače kao današnji Gibraltarski moreuz, čime se sugeriše lokacija u Atlantskom okeanu.
- Jedna od teorija smješta Atlantidu na ostrvo Santorini (drevni Tera), koje je uništeno snažnom vulkanskom erupcijom oko 1600. godine p.n.e., što je moglo inspirisati Platonovu priču.
- Teorija o Atlantidi kao Antarktiku potiče od Charlesa Hapgooda, koji je sugerisao da je pomjeranje Zemljine kore premjestilo kontinent na Južni pol. Albert Ajnštajn je napisao predgovor za Hapgoodovu knjigu, hvaleći njegov rad i ideje o pomjeranju kore.
- Geolog Eberhard Zangger sugeriše da je Atlantida zapravo Troja, te da su Platonove priče o Atlantidi zasnovane na sjećanjima na Trojanski rat i civilizaciju Luvijaca u zapadnoj Anadoliji.
- Rišat struktura, poznata kao „Oko Sahare“ u Mauritaniji, zbog svojih koncentričnih krugova i veličine, predložena je kao moguća lokacija Atlantide od strane nekih istraživača i teoretičara.
- Teorija o poplavi Crnog mora sugeriše da je nagli porast nivoa mora oko 5600. godine p.n.e. mogao uništiti naprednu civilizaciju, što je kasnije pretočeno u mit o Atlantidi.
- Douglas Kenyon u svojoj knjizi „Zabranjena istorija“ predlaže da je Atlantida bila globalna civilizacija koja je nestala uslijed kataklizmičnih događaja, ostavljajući tragove u megalitskim strukturama širom svijeta.
- Jedna od najistaknutijih savremenih teorija je ona geologa Jima Allena, koji je sugerisao da je Atlantida zapravo Altiplano u Boliviji, jer odgovara mnogim Platonovim opisima.
- Istraživač Robert Sarmast tvrdi da se ostaci Atlantide nalaze na dnu Sredozemnog mora, kod Kipra, pozivajući se na sonar snimke i satelitske podatke koji ukazuju na podvodne strukture.
- U 2024. godini, istraživači su otkrili tragove drevnih mikroorganizama u Atlantidskom masivu na dnu Atlantskog okeana, što je podstaklo teorije o mogućem porijeklu života povezanim s Atlantidom.
- Atlantida je često korišćena kao simbol utopijskog društva u literaturi i filozofiji, predstavljajući idealnu civilizaciju koja je propala zbog moralne dekadencije.
- Atlantida je inspirisala brojne knjige, filmove i video igre, uključujući djela kao što su „Atlantida: Izgubljeno carstvo“ i „Indiana Jones i izgubljeni grad Atlantida“.
- Neki istraživači vjeruju da su priče o Atlantidi prenesene usmenom tradicijom kroz generacije, što bi moglo objasniti sličnosti između različitih mitova o potopljenim civilizacijama širom svijeta.